uyku apnesi tedavi

Hastanin sikayetinin basit horlamami yoksa uykuda nefesin durmasiyla giden apne mi, apne ise derecesi saptanmalidir. Yapilacak endoskopik muayenede daralmalarin hangi bölgelerde yogunlastigi ve ne kadar etkili oldugu izlenir. Boyun, çene yapisi gibi solunum yolunda darlik yaratacak faktörler bütün bulgularla birlestirilerek hastaya bir tedavi plani hazirlanmalidir. Sonuçlara göre basit horlama sonucuna ulasilmissa bunun pozisyonla ilgisi arastirilmalidir. Sirt üstü pozisyonda horlamanin ve apnenin siddetlendigi bilinen bir gercektir. Sadece bu pozisyonda olusan bir horlamada sirta uygulanacak bir cep içine tenis topu koymak gibi basit bir önlemle bile oldukca yüz güldürücü sonuçlar alinabilmektedir. Basit horlamalarda radyofrekans yöntemi son dönemde popüler olarak uygulanmakta ve iyi seçilmis hastalarda oldukça yüz güldürücü sonuçlari izlenmektedir. Hastanin sikayetinin basit horlamami yoksa uykuda nefesin durmasiyla giden apne mi, apne ise derecesi saptanmalidir. Yapilacak endoskopik muayenede daralmalarin hangi bölgelerde yogunlastigi ve ne kadar etkili oldugu izlenir. Boyun, çene yapisi gibi solunum yolunda darlik yaratacak faktörler bütün bulgularla birlestirilerek hastaya bir tedavi plani hazirlanmalidir. Sonuçlara göre basit horlama sonucuna ulasilmissa bunun pozisyonla ilgisi arastirilmalidir. Sirt üstü pozisyonda horlamanin ve apnenin siddetlendigi bilinen bir gercektir. Sadece bu pozisyonda olusan bir horlamada sirta uygulanacak bir cep içine tenis topu koymak gibi basit bir önlemle bile oldukca yüz güldürücü sonuçlar alinabilmektedir. Basit horlamalarda radyofrekans yöntemi son dönemde popüler olarak uygulanmakta ve iyi seçilmis hastalarda oldukça yüz güldürücü sonuçlari izlenmektedir. Elektrik enerjisinin radyo dalgalari benzeri bir sekle dönüstürerek alani isitma ve sivi miktarini azaltarak hücre ölümü olmadan dokularin direncini artirma ve sertlesmesini saglama prensibiyle çalisir. Basit horlama ve hafif apnelerde agiz içi apareyler uygulanabilmektedir.Keza pillar implantlarda son yillarda horlamada alternatif yöntemlerdendir ve damaga silikon bazli sert materyal yerlestirilerek yumusak damagin direncini artirmak amacini tasir. Esas önemli konu agir apnede neler yapilmalidir konusudur. CPAP (sürekli pozitif basinçli hava) cihazlari bu konuda uygulanacak en efektif yöntemdir. Fakat kullanma sorunlari nedeniyle hastaya ilk önerilecek yöntem olmasina karsin hastanin yasi, yasadigi iklim, kisinin karakteri gibi birçok neden tercih de etken olmaktadir. Polisomnografik uyku tetkiki yapilmadan horlama ve apneye herhangi bir cerrahi girisim uygulamak en büyük hatanin baslangicini olusturmaktadir.Burun tikanikliklarinin giderilmesi de hastanin bu yönde bulgulari olsa dahi apnenin tedavisinde kendi tecrübelerimden çok etkili bir yöntem olmadigini düsünmekteyim.




Yine yaygin olarak uvula dedigimiz küçük dile yapilacak cerrahi girisimlerde ne horlama ne de apne için yarar saglamamaktadir.Küçük dilin uzun olmasinin horlama ve apnenin nedeni olmasindan ziyade daha çok sonucu oldugu,sonucu ortadan kaldirilmanin hastalik üzerinde dogal olarak herhangi etkisi olamayacagi asikardir.Son dönemlerde tikanmis solunum yollarini genisletici ve hava pasajini açmaya yönelik cerrahi girisimler oldukça basarili sonuçlar verebilmektedir.Bunlardan dil askisi ,troid,hyoid süspansiyon gibi yöntemler tekli veya çoklu olarak klinigimizde uygulanmaktadir.Yaptigimiz 50 ye yakin vakada, hastalarda bariz düzelmeler izlenmis bunlarin bir kismi da uyku testi ile kanitlanmistir.Operasyonda en önemli sorun olarak karsimiza çikan agri ,uyguladigimiz Thermal koogülatör yöntemiyle en aza indirebilmektedir.Iyilesme süreci yaklasik 1 hafta kadar sürmektedir.Hastalar operasyondan 2 gün sonra taburcu edilmekte ve ayaktan takip edilmektedir. Sonuç olarak gerek basit horlama gerekse uyku bozukluklari sikayetiyle gelen bir hastanin öyküsü tam olarak alinmali risk olusturabilecek faktörler (obezite, kisa kalin boyun,vs) gözlenmelidir.Hastalikta gözlerin öneminin büyük oldugunu düsünmekteyim.Uykuda solunum problemleri olan hastalarin genellikle yorgun kizarmis, canliligini yitirmis ve donuk olarak baktigi ve kolaylikla apneye dair ip ucu verebilmektedir .Yine boy ölçülmeli ve kilo tartilmali, beden kilo endeksi hesaplanmalidir.Muayeneye geçildiginde rutin bir KBB muayenesinin ardindan Fleksbl Larengoskopiyle müller manevrasi yapilarak daralmanin seviyesi bulunmaya çalisilmalidir.Uyku testi için randevu verilirken hastaya form seklinde tetkik gecesi nelere dikkat etmesi gerektigini belirten bir yazili metin verilir.Uyku sonucunun tahmini rapor süresi test öncesi bildirilmelidir.Uyku sonucu ile tekrar hekime gelen hastaya ideali, uyku testinin bilgisayar kaydi monitör üzerindeyken kisa bilgiler vererek yorumlamak en yararli yöntemdir. Amaci; kisiye matematiksel veriler herhangi bir anlam ifade etmedigi halde apnelerinin süreler, sikliklari, bu esnada EEG dalgalarinin degisikleri, uyaniklik dönemleri, hatta kamera kayitlarindan es zamanli gösterim, konu hakkinda hiç bir bilgisi olmayan hastaya hastaliginin önemini anlatmak konusunda çok etkili oldugunu bizzat görmekteyim. Tetkik sonucu basit horlama ise kilo verme basta olmak üzere alternatif yöntemler anlatilir. Pozisyona bagli olarak ortaya çikiyorsa (ki genellikle sirtüstüdür) Pijamasinin sirtina bir cep yaparak tenis topu yerlestirmek son derce etkilidir. Ayrica horlamayi artiracak alkol sedatif maddeler, sigara gibi aliskanliklarin negatif etkisi konusunda da bilgi verilmelidir. Radyofrekans yöntemi önerilecekse, islemin bir kaç seans uygulanabilecegi ve sadece basit horlamalarda etkili olabilecegi israrla belirtilmelidir. Son dönemlerde gerek televizyon gerekse medyanin pozitif etkisiyle apne hastaligi daha genis kitleler tarafindan bilinse de, hastalarin büyük kismi apnenin sagliklarini ne kadar çok etkileyen bir gizli düsman oldugunun malesef henüz farkinda degiller.'Benim horlamam var,esimle odalarimizi ayirdik' diyerek basvuran kisiye burnunuzda egrilik var,küçük diliniz uzamis kesersek geçer seklindeki yaklasimlar hekim bazinda da hastaligin yeterince algilanamadiginin bir göstergesidir. Sikayetler mutlaka ciddiye alinip bir uyku testi ile siniflandirilmalidir.Aksi takdirde uygulanan islemler ve dogal olarak sonucunda olusacak basarisizliklar hastada karamsarlik yaratmakta,hekimlere güven bunalimi yaratmaktadir.Keske yasantimizda her sey bu kadar kolay olsaydi!,Keske bu kadar çok risk faktörünün ortaya çikan uyku apnesi sendromu bu kadar kolay tedavi edilebilseydi.Agir apne sonucu çikmis bir uyku hastasina öncelikle bu sekilde hayatini devam ettirmesi sonucu olusabilecek riskler zaman siniri koymadan ve hastanin da soru-cevap seklinde konuya istirak etmesiyle aktarilmalidir.Kisinin apneyi ve zararlarini tam olarak anladigina emin olduktan sonra alternatif tedavi yöntemleri detayli olarak anlatilmalidir.CPAP’in bu konuda altin standart oldugu mutlaka belirtilmelidir ve hatta resimler esliginde neye benzedigi ,nasil kullanilacagi anlatilmalidir.Erkek hastalarin CPAP a yaklasimi daha çekimserken, bayan hastalarda daha ilimli bir yaklasim gözlemekteyim. Sonraki bir gecede kisiyi cihaz adaptasyonu için tekrar yatirmak ve kullanip kullanamayacagini anlamak ve kullanabilecekse basinç ayarlarini yapmak son derece yaralidir. CPAP kullanmayi reddeden hastalara uygulanabilecek operasyonlar hakkinda bilgi vermek, yaralari kadar çikabilecek olumsuzluklari da detayli anlatmak ve kisiyi yönlendirmeden karar vermesini saglamak gerekir.Her alanda oldugu gibi horlama ve apne konusunda da son birkaç yildir cerrahi yaklasimlarda da büyük yenilikler gündeme gelmekte ve hava yolunu genisletmeye yönelik cerrahilerde yeni teknikler bulunmaktadir.Bunlardan Lingual Süspansiyon (dil askisi), hyoid süspansiyon ve troid süspansiyon ülkemizde de son dönemlerde uygulanan yeni cerrahi yöntemlerdir.Klinigimizde de basariyla tarafimizdan uygulanmaktadir.Ayri ayri yapilabilecegi gibi tikanikligin derecesine ve hastanin yapisal durumuna uygun olarak kombine cerrahi girisim seklinde basariyla yapilmaktadir. Hastalarimiz genellikle sorunlarini ve tedavi sonucunda geldikleri noktayi diger hastalarla da paylasmaktan genellikle mutlu olmaktadirlar.Opere olacak hastada ayni süreçten geçen diger kisilerin bu süreç esnasinda yasadiklarini ögrenmekle motivasyonunu ve adaptasyonunu artirmakta hekimle daha çok is birligi içine girmekte,adeta ortak yapilan bir çalisma ortaya çikmaktadir, bu da basariyi getirmektedir.